Mercedes Benz model 319 1956 - 1968
Wstęp
1955 rok – mistrzem Niemiec jest drużyna Rot–Weiss Essen, Kanclerz Niemiec jeździ autem nazwanym od jego nazwiska a cały kraj przeżywa „wirtschaftswunder” (cud gospodarczy).
Właśnie przez ów „cud” w kraju Goethego znacznie wzrosło zapotrzebowanie handlu, usług czy przemysłu na lekkie auta dostawcze.
Dlatego też koncern Daimler-Benz mobilizując swój potencjał prezentuje we wrześniu tego roku na Międzynarodowych Targach Motoryzacyjnych we Frankfurcie pierwszy furgon z prawdziwego zdarzenia czyli model 319.
Początki produkcji
Do seryjnej produkcji model ten wchodzi w 1956 roku i szybko staje się hitem i wieloletnim prekursorem stylu w tym segmencie aut.
Zastosowane rozwiązanie techniczne to m.in.
- podłużnicowa rama nośna zarówno w wersji o podwoziu niezależnym jak i w wersji osobowo-ciężarowej
- sztywne osie przednia i tylna o zawieszeniu opartym na resorze piórowym
- podwójne opony na kołach tylnej osi na dużych16-calowych obręczach kół.
Design
Wygląd zewnętrzny zaadoptowano z aut ciężarowych(np. LP31 czy LP333). i autobusów (O321H) z silnikami pod kabiną które to również zaczęto produkować w tych latach Wygląd ten osobiście bardzo mi odpowiada i przypomina mi czaszkę a zdarzyło mi się słyszeć opinie że 319 jest tak brzydkie, że aż piękne.
Silniki
Na początku produkcji jedyną jednostką napędową był górnozaworowy dieslowski motor o pojemności 1,8l i mocy 43KM zaadoptowany z osobowego modelu 180D. Wkrótce dołożono benzynowy silnik z osobowego modelu 190 który z pojemności 1,9l generował 65KM i pozwalał na poruszanie się z prędkością nawet 95km/h (przy 80km/h z diesla). Jednakże w tego typu autach chodzi o moc a nie o prędkość. Auto napędzane jest na oś tylną za pomocą czterobiegowej skrzyni biegów z dźwignią umieszczoną w kolumnie kierownicy.
Szerzej gamę silników montowanych w późniejszych okresach produkcji opisuję niżej.
Rodzina
Mercedes 319 był ogólnie dość mocno spokrewniony z pojazdami osobowymi koncernu nie tylko poprzez technologię czy podzespoły. Pierwsza broszura reklamowa wskazywała dość ciekawe połączenie między pojazdami użytkowymi a pasażerskimi – było to zaaranżowane spotkanie przed sklepem warzywnym 319, Pontona i sportowego 300SL’a.
Dieselek
Jeśli chodzi o start ówczesnego silnika diesla z L319 różni się znacznie od współczesnych standardów wtrysku paliwa. Wstępna komora wymagała klasycznej ”minuty ciszy dla Pana Diesla” w której kierowca trzymając wyciągnięty specjalny hebel a przez co następowało grzanie świec przed odpaleniem zimnego silnika. W tych czasach żaden z kierowców nie narzekał gdy musiał przejrzeć swoje auto po każdym tysiącu przejechanych kilometrów aby posprawdzać i uzupełnić płyny eksploatacyjne i nasmarować wymagające tego punkty.
Instrukcja obsługi obejmowała szczegółowo sposób regulowania luzów zaworowych, regulację pompy wtryskowej czy czyszczenie filtrów oleju i paliwa. W tamtych czasach kierowcy wyręczali mechaników we wszystkich prostszych pracach przy aucie.
Wnętrze
Wnętrze auta było proste i ubogo wyposażone. Tablica wskaźników wyposażona była tylko w prędkościomierz i wskaźnik temperatury płynu chłodzącego. Wskaźnika poziomu paliwa nie uwzględniono przez co kierowca musiał sam orientacyjnie wiedzieć kiedy jego 60-cio litrowy zbiornik paliwa robi się pusty.
Od wyboru do koloru
Mimo długości zaledwie 4,8 metra pojemność auta była imponująca gdyż wynosiła 8,6 metra sześciennego a możliwość konfiguracji nadwozia przyprawia o zawrót głowy. Oto kilka z nich:
Furgon:
Furgon z drzwiami przesuwanymi:
Wóz serwisowy:
Skrzyniowy z niską podłogą i burtami blaszanymi:
Skrzyniowy z podłogą i burtami drewnianymi:
Skrzyniowy kryty opończą z podłogą i burtami drewnianymi:
Skrzyniowy z podwójną kabiną:
Samochód sklep:
Karetka
Wóz strażacki:
Meblowóz:
Specjalistyczny wóz służb miejskich:
Wóz do przewozu napojów w skrzynkach:
Wóz kampingowy (przeróbka z pocztowego)
Wóz z zabudową o zwiększonej pojemności:
Laweta:
Rama pod dowolną zabudowę:
Fabryki
Podczas swej historii auto produkowano w czterech zakładach - Sindelfingen, Düsseldorf, Vitoria i Mannheim. Produkcja tego modelu trwała przez dwanaście lat, od 1956 do 1968 roku. Produkcja rozpoczęła się w Sindelfingen by w 1962 roku przenieść się całkowicie do Düsseldorfu do kupionych w 1958 roku zakładów Auto Union gdzie auta dostawcze są produkowane po dziś dzień. Zakład w hiszpańskiej Vitorii zajmował się od 1960 roku składaniem aut z części produkowanych w Dusseldorfie i robił to jeszcze dwa lata po oficjalnym zakończeniu produkcji modelu czyli do 1970 roku. W Mannheim finalnie ulokowano zakład produkujący busy.
Zakłady w Sindelfingen
Zakłady w Mannheim
Zakłady w Dusseldorfie
Zmiana oznaczenia
W 1963 roku auto otrzymały nowe oznaczenia L408 i L406 symbolizujące zaokrąglone wartości masy całkowitej i mocy silnika czyli 4000kg i 80/60KM które to obowiązują po dziś dzień w autach koncernu.
Kompaktowy bus O319
Wspomniana fabryka w Mannheim odegrała znaczącą rolę w karierze rodziny modeli 319 poprzez produkcję pasażerskiej wersji oznaczonej symbolem O319 który to był dostępny już od 1956 roku w dwóch wersjach 18-sto osobowej i 10-cio osobowej bardziej ekskluzywnej z wygodniejszymi fotelami, szyberdachem i przeszklonymi pozostałymi częściami dachu. Trzy rzędy welurowych pojedynczych foteli z podłokietnikami i regulacją oparcia, chromowane popielniczki tworzyły niespotykaną dotąd atmosferę i czyniły to auto luksusowym pojazdem dla hoteli, klubów golfowych itp.
O319 – osiemnastoosobowy
O319 – dziesięcioosobowy
Podsumowanie
Nie da się ukryć, że auto to odegrało znacząca rolę i w pewien sposób wyznaczyło trendy w tym segmencie aut a każdy jeden jego następca okazywał się hitem na rynku. Auto to należy poza W114-115 do najbardziej lubianych przeze mnie modeli Mercedesa. Skądinąd wiem, że być może jeden z naszych klubowiczów stanie się niedługo posiadaczem właśnie takiego auta.
Źródła:
Zasadniczo wszystko co napisałem jest swobodnym przetłumaczeniem powstałym na podstawie angielskiego artykułu „The Mercedes-Benz L 319 Makes World Premier In 1955” ze strony
www.emercedes.com autorstwa T.Philips’a.
Zdjęcia zaś pochodzą głównie ze strony
www.319er-club.de czyli niemieckiego klubu miłośników tego modelu.
-
www.mbzponton.org
-
www.ozbenz.net